لفته منصوری لشکر خوبان را نقد کرد

مدیر کل کتابخانه های عمومی استان خوزستان کتاب لشکر خوبان نوشته معصومه سپهری را نقد کرد .

به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان خوزستان، لشکر خوبان خاطرات مهدی قلی رضایی است که به کوشش معصومه سپهری از طرف انتشارات سوره مهر به چاپ رسیده است .این کتاب که یکصد و پنجاهمین کتاب خاطره منتشر شده توسط ناشر است، چاپ نهم آن با 808 صفحه در شمارگان 2500 نسخه با قیمت 31/900 تومان در سال 1392 به کتاب فروشی های کشور عرضه گردید . این کتاب با یک مقدمه 8 صفحه ای که بر چاپ چهارم آن نگاشته شده و ضمیمه 28 صفحه ای تصاویر پایانی که در فهرست مطالب اول کتاب قرار نگرفته است ؛ دارای 27 فصل نوشتاری است. نامگذاری فصول کتاب از درون مایه خاطره های راوی برداشت، و برحسب زمان وقوع، روایت شده است.

منصوری افزود: کتاب دارای لحن محترمانه، ضرب آهنگ، متن پرمایه، بیان روان، نثرسالم ، جملات سلیس، شفافیت زبان و پرداخت جذاب و خواندنی می باشد. 

مدیرکل گفت:رهبر معظم انقلاب اسلامی دردیداری که بامهدی قلی رضایی (راوی) ومعصومه سپهری (نویسنده) کتاب لشکر خوبان داشتند فرمودند:(( دوکتابی که شما تالیف کردید تحقیقا مصداق جهاد فی سبیل الله است.))  همچنین رهبر معظم انقلاب اسلامی پیش از این در حاشیه ی یکی از دیدارهای شان فرموده بودند:(( این کتاب لشکر خوبان پر است از اعجاب و عظمت ناگفته ی رزمندگان غواص و اطلاعات عملیات جنگ،در ایامی که این کتاب را می خواندم ، بارها و بارها متاثر شدم. )) ضمنارهبر معظم انقلاب اسلامی تقریظ مهمی بر کتاب لشکر خوبان نوشتند .

لفته منصوری نسبت به معرفی27 فصل کتاب پرداخته و در پایان به نقد محتوایی وساختاری ( ظاهری و نگارشی) اثر اشاره می کند و ویژگی ها و امتیازات کتاب به همراه کاستی ها و نارساییهای آن را بر می شمارد . وی در بخشی از نقد خود می نویسد: در این اثر همانگونه که گفته شد شفافیت، صداقت و واقعیت موج می زند اما آیا بیان این واقعیت هاحد و مرزی دارد؟اثری که گفته شده مخاطبش عام است آیا بر اساس ظرفیت پذیرش عمومی پرداخت شده است؟روایت معروف (( اگر ابوذر برآنچه در دل سلمان بود اطلاع می یافت، او را می کشت)) نشان دهنده درجه بندی آگاهی ها و معارف بشری است و هر حرف و حدیثی را نباید در هر ظرفی بدون در نظر گرفتن مظروف خود عرضه کرد. در صفحه 377 کتاب، ماجرای شلیک شهید مصطفی پیشقدم به سمت رحمان هراتی و به شهادت رساندنش آمده است. در صفحه 347 وضعیت شهادت محمدشمس که پس از مجروحیت ودرخواست از دوستش که سر او را زیرآب فشار دهد تا مظلومانه و بی صدا جان دهد ، نیز روایت تکان دهنده ای است که ظرفیت پذیرش اجتماعی می خواهد! آیا کالبد شکافی واقعیت در این حد خانواده شهیدان هراتی و شمس را داغدار و افکار عمومی را جریحه دار نمی کند؟ با خواندن این بخش از کتاب، انسان بی اختیار به یاد داستان کوتاه " من قاتل پسرتان هستم" از احمد دهقان می افتد. از قضا این داستان هم در اروند و هم در گروه غواص حادث شده است . داستانی که انتقادهای تندی از قبیل توجه نکردن به وجه روحانی جنگ تحمیلی ، گفتن وقایع بدون توجه به قدرت تحلیل مخاطب حمله به ارزش های جنگ و غیره به ان شده است.

در پایان منصوری نتیجه گیری خود را از این کتاب بدین شرح اعلام می کند: لشکر خوبان کتاب پر حادثه ای است ؛ آن قدر حادثه دارد که گاهی اوقات حتی مخاطب از همراهی با آن باز می ماند! به ویژه اینکه راوی و خاطره نگار در توصیف جزییات چنان پیش رفتند که پنداری خاطره، تنه به تنه داستان و رمان می زند!

روایت (( اول شخص مفرد)) و (( من راوی)) به همان میزان که همزاد پنداری مخاطب را بر می انگیزد و دست او را گرفته و به میدان حادثه می برد! اما لگامی بر توسن اندشیه اش می نهد که روایت را فقط با عینک راوی ببیند و از زاویه دید او حوادث سترگ جنگ را تحلیل و تفسیر کند! و من مخاطب تشنه بر جویبار خاطره -- تارخ می نشینم که : چرا والفجر مقدماتی شکست خورد ؟!  تا شاید علل مخالفت شهید حسن باقری با این عملیات را در لشکر خوبانی دیگر جستجو کنم و این دغدغه را پاسخی درخور یابم. این چنین است که خاطره ها فقط قطعات کوچکی از پازل تاریخ هستند که باید درکنارهم قرار گیرندتا بتوانند بخشی از مواد و مصالح تاریخ را بسازند. ای کاش ضمیمه ای برکتاب لشکرخوبان به روایت یکی دیگراز رزمندگان این لشکرنوشته شودتا فروکاست روایت راوی درباره قهرمانی ها ی مهدی قلی رضایی را جبران کند که هم دل خاطره نگار را خشنود می سازد که آنچه را دیده و نتوانسته بنویسد را جبران کند و هم من مخاطب را سیراب کند.

لفته منصوری در پایان گفت: لشکر خوبان کتابی است برای زیستن و نه خواندن !

همچنین خانم معصومه سپهری در پاسخ به نقد لفته منصوری چنین پاسخ دادند:

سلام علیکم

از لطفتان بسیار ممنونم. خصوصا از زحمتی که برای خوانش دقیق و نگارش نقدونظر بر آن کشیده اید. به سهم خودم سپاسگزار زحمتتان هستم . کاری که آرزو داشتم پیش و بیش از اینها اتفاق می افتاد.

در خصوص تصحیح اشکالات چاپی در حال مرتفع نمودن آن هستیم. متاسفانه غفلت انتشارات از این کتاب و عدم همراهی اش برای من سخت و گران تمام شده. به هر حال از بزرگواری شما عزیز گرامی متشکرم. و خوشحالم که افرادی چون شما در راس نهاد کتابخانه  عمومی استان دلاورخیز خوزستان حضور دارد. انشاالله مایه برکت برای فرزندان دیارمان باشید. جسارتا نام فرمانده لشکر عاشورا بعداز شهید باکری،امین شریعتی بوده که شریفی تایپ شده است .